Mạng xã hội đang chi phối cảm xúc bạn như thế nào?

Bạn có bao giờ cảm thấy buồn bã, lo lắng hoặc ghen tị sau khi lướt mạng xã hội? Bạn có nhận ra rằng cảm xúc của mình thường xuyên bị chi phối bởi những gì bạn thấy trên Instagram, Facebook hay TikTok? Nếu câu trả lời là có, bạn không hề đơn độc.
Trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta, nhưng cũng chính nó đang âm thầm thao túng và định hình cảm xúc của mỗi người. Vậy cơ chế nào khiến mạng xã hội có tác hại của mạng xã hội đến mức đó?
Tại sao chúng ta dễ bị cuốn hút vào mạng xã hội?
Các nền tảng mạng xã hội được thiết kế dựa trên thuật toán gây nghiện. Mỗi lượt like, comment hay thông báo mới đều kích hoạt dopamine – chất dẫn truyền thần kinh mang lại cảm giác hưng phấn. Đây chính là lý do bạn khó dừng lại khi đã bắt đầu lướt newsfeed.
Làm chủ cảm xúc – Đừng để mạng xã hội chi phối bạn.
Tác động tích cực của mạng xã hội đến cảm xúc
- Kết nối và chia sẻ dễ dàng hơn: Mạng xã hội giúp chúng ta giữ liên lạc với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, dù khoảng cách địa lý xa xôi. Việc được chia sẻ câu chuyện, niềm vui hay nỗi buồn cũng giúp cảm xúc trở nên cân bằng hơn.
- Nguồn cảm hứng và động lực từ cộng đồng: Bạn có thể tìm thấy vô số nội dung truyền cảm hứng từ những câu chuyện thành công, các video tích cực hoặc nhóm cộng đồng cùng sở thích. Đây là mặt tích cực của mạng xã hội, khi nó giúp chúng ta phát triển bản thân và có thêm động lực.
Tác động tiêu cực của mạng xã hội đến tâm lý
Tin tức sai lệch, giật gân hoặc các luồng ý kiến tiêu cực có thể làm bạn rơi vào trạng thái hoang mang, tức giận hoặc buồn bã. Đây là mặt trái khiến sức khỏe tinh thần bị ảnh hưởng đáng kể như:
- So sánh bản thân và cảm giác tự ti: Một trong những ảnh hưởng lớn nhất của mạng xã hội đến tâm lý là thói quen so sánh. Nhìn thấy bạn bè khoe thành công, hình ảnh lung linh có thể khiến bạn cảm thấy mình kém cỏi, từ đó nảy sinh sự tự ti và căng thẳng.
- Nghiện mạng xã hội và sự lo âu: Khi bạn dành quá nhiều thời gian online, não bộ quen với việc phải nhận sự kích thích liên tục. Nếu không có, bạn dễ rơi vào trạng thái lo âu, khó tập trung, thậm chí mất ngủ. Đây là dấu hiệu của nghiện mạng xã hội, một vấn đề ngày càng phổ biến.
Làm thế nào để sử dụng mạng xã hội một cách lành mạnh?
- Quản lý thời gian online: Hãy đặt giới hạn thời gian sử dụng mỗi ngày, ví dụ 1–2 giờ, và ưu tiên công việc, học tập, nghỉ ngơi.
- Lựa chọn nội dung tích cực: Chủ động theo dõi các trang mang lại giá trị: kiến thức, kỹ năng, sức khỏe tinh thần… Thay vì lãng phí thời gian cho tin tiêu cực, bạn sẽ thấy cuộc sống nhẹ nhàng hơn.
- Giữ cân bằng giữa đời thực và ảo: Hãy dành nhiều thời gian cho các hoạt động ngoài đời: gặp gỡ bạn bè, tập thể dục, đọc sách. Điều này giúp bạn lấy lại sự cân bằng, không bị phụ thuộc quá nhiều vào thế giới ảo.
Mạng xã hội là công cụ tuyệt vời nếu chúng ta biết cách sử dụng. Nó có thể mang lại sự kết nối, nguồn cảm hứng, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho cảm xúc và sức khỏe tinh thần. Điều quan trọng là bạn phải làm chủ mạng xã hội, thay vì để nó chi phối bạn.